Oostende, 24 april 2023
“Hoe slecht weer omzetten in klimaatneutrale energie.”

Negen staatshoofden en regeringsleiders en de voorzitter van de Europese Commissie komen vandaag in Oostende bijeen om nieuwe afspraken te maken over de uitbouw van offshore windenergie in de Noordzee. De internationel samenwerking in de Noordzee begon al in 2009 en is sinds de “Esbjerg Declaration Summit” van vorig jaar naar een hoger niveau getild.
Vandaag zullen België, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Ierland, Luxemburg, Nederland, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk de “Verklaring van Oostende” ondertekenen.
Meer dan 90 bedrijven, die de hele waardeketen van offshore windenergie en hernieuwbare waterstof in Europa vertegenwoordigen, schetsen in een Industrieverklaring wat de negen regeringen nu moeten doen om de realisatie van het offshore hernieuwbare energiepotentieel van Noordzee te versnellen.

De staatshoofden en regeringsleiders van België, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Ierland, Luxemburg, Nederland, Noorwegen en het VK komen vandaag in Oostende bijeen om nieuwe afspraken te maken over offshore hernieuwbare energie in de Noordzee. Ook de voorzitter van de Europese Commissie, hun respectieve nationale ministers van Energie en de EU-commissaris voor Energie, en meer dan 100 CEO’s uit de hele waardeketen voor offshore-windenergie zijn aanwezig. Het is veruit de grootste politieke top ooit over energie in de Noordzee. De doelstelling is duidelijk: de hernieuwbare bronnen van de Noordzee gebruiken voor een klimaatneutrale economie (“net-zero (emissions) economy”) tegen 2050.

Dit betekent meer offshore windenergie door de nationale doelstellingen voor offshore windenergie te verhogen. Het betekent ook de ontwikkeling van de offshore hernieuwbare infrastructuur van de Noordzee voor de ontwikkeling, het vervoer en de opslag van de hernieuwbare energie van de Noordzee: zeehavens, uitbouw van offshore en onshore netten, interconnecties, waterstofpijpleidingen, opslag enz.

Verklaring van de industrie roept op tot investeringen in de Europese waardeketen

In een verklaring van de industrie verwelkomen meer dan 90 bedrijven, die de hele waardeketen van offshore-windenergie en hernieuwbare waterstof in Europa vertegenwoordigen, dat de negen regeringen hun ambities op het gebied van offshore-windenergie op de Noordzeetop van vandaag willen versterken. De Industrieverklaring schetst de dringende noodzaak om de Europese productiecapaciteit voor windenergie te versterken. De ondertekenaars benadrukken dat een uitbreiding van offshore-windenergie in de Noordzee made in Europe moet zijn, in overeenstemming met de Green Deal-ambities van Europa.

De regeringen aan de Noordzee begrijpen dat hiervoor grote nieuwe investeringen in windenergieproductiecapaciteit en ondersteunende infrastructuur nodig zijn. In de EU is de onlangs voorgestelde Net Zero Industry Act (NZIA) een belangrijke eerste stap. In het VK wil Powering Up Britain zorgen voor energiezekerheid, investeringen en netto-nul-emissies.
Momenteel kan Europa 7 GW aan offshore-windturbines per jaar produceren. Om de versnelling uit de Verklaring van Oostende te halen, moet Europa tegen de tweede helft van dit decennium 20 GW per jaar produceren. Er dreigen nu al knelpunten bij de productie van funderingen, kabels en onderstations en bij de beschikbaarheid van installatie-, service- en andere offshore-windschepen. Als het VK zijn doelstelling van 50 GW voor 2030 wil halen, moet de ontwikkeling van het netwerk en de investeringen in de toeleveringsketen aanzienlijk worden versneld.

De uitbreiding van offshore windparken moet worden ondersteund door investeringen in energienetten en havens. Europa moet zijn jaarlijkse investeringen in netten verdubbelen en 9 miljard euro investeren in de modernisering en uitbreiding van zijn haveninfrastructuur tussen nu en 2030.

De Industrieverklaring heeft ook betrekking op financieringsmechanismen, de opzet van competitieve aanbestedingen, het industriebeleid en de opzet van de elektriciteitsmarkt. Al deze aspecten zijn cruciaal om de investeringen vrij te maken die nodig zijn om de Europese ambities op het gebied van offshore-windenergie waar te maken. In 2022 is over geen enkel offshore-windpark een definitieve investeringsbeslissing genomen. Ongecoördineerde marktinterventies, prijsplafonds en nationale terugvorderingsmaatregelen hebben investeringen ontmoedigd. Regeringen moeten het vertrouwen van investeerders herstellen en in hun marktontwerp ruimte laten voor een combinatie van “Contracts-for-Difference”, “Power Purchase Agreements” en “Merchant Projects”.

Maar investeringen alleen volstaan niet om wieken te vervaardigen, schepen te besturen of windparken te exploiteren. Bovenal moeten de nationale regeringen de opbouw van de nodige vaardigheden ondersteunen. Het aantal werknemers in de offshore windenergie sector in Europa moet groeien van 80.000 vandaag tot 250.000 in 2030.

Het Belgian Offshore Platform (BOP), dat de offshore windenergiesector in België vertegenwoordigt, neemt samen met andere Belgische industriepartners deel als belangrijke industriële partner van de North Sea Summit in Oostende.

“Vandaag staat België op de derde plaats (na Denemarken en het VK) wat betreft de geïnstalleerde offshore wind capaciteit per inwoner. De Belgische offshore windindustrie is een early mover. Het eerste windpark begon in 2009 elektriciteit te produceren. Vandaag wordt tussen 8 en 10% van de totale Belgische elektriciteitsbehoefte geproduceerd in het Belgische deel van de Noordzee. Na enkele jaren van stilstand verwelkomt de Belgische offshore windindustrie de beslissing van de federale regering over de blauwdruk voor de volgende generatie offshore windparken in België. Het zal bijdragen tot meer klimaatbestendige bevoorradingszekerheid voor burgers en bedrijven”, aldus Annemie Vermeylen, secretaris-generaal van BOP.